Sut y mae arloesedd yng Nghymru yn chwarae rhan hollbwysig yn y frwydr yn erbyn y pandemig

Mae ymateb diwydiant Cymru i Covid-19 wedi cael ei ganmol fel rhywbeth rhyfeddol, gan helpu i amddiffyn a thrin pobl ledled y byd, yn ogystal ag ysgogi'r economi drwy greu cannoedd o swyddi medrus.

Yn fy rôl fel prif weithredwr Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru gwelais y camau a wnaed yn ystod yr argyfwng. 

Rwyf eisiau canolbwyntio ar y rôl hanfodol y mae diwydiant gwyddorau bywyd Cymru yn ei chwarae yn y frwydr genedlaethol a byd-eang yn erbyn coronafeirws.  

Achub bywydau a swyddi

Mae'r ffordd y mae busnesau Cymru wedi camu i fyny i gefnogi gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol mewn ymateb i'r pandemig wedi bod yn ysbrydoledig. Mae ein busnesau cartref, a'r cwmnïau rhyngwladol sydd wedi ymuno â ni, wedi gweithio'n ystwyth ac yn gyflym i greu atebion y mae eu hangen ar frys.

Yn ogystal ag achub bywydau, mae eu hymdrechion ar y cyd wedi helpu i greu a diogelu 621 o swyddi yng Nghymru ac wedi cynhyrchu dros £34miliwn i economi Cymru.

Mae cwmnïau o Gymru wedi dangos eu harweiniad yn y diwydiant gwyddorau bywyd byd-eang, tra bod busnesau o sectorau eraill wedi addasu i gyflenwi cynnyrch hanfodol. Cefnogwyd llawer o'r rhain gan gronfa SMART Cymru Llywodraeth Cymru sy'n helpu busnesau Cymru i ddatblygu, gweithredu a masnacheiddio cynhyrchion, prosesau a gwasanaethau newydd.

Rydym yn gweithio gyda chwmnïau ac arloeswyr i nodi atebion i'r problemau hyn ac mae'n fraint gweld syniadau newydd yn dod yn gynhyrchion a gwasanaethau sy'n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i bobl yng Nghymru a thu hwnt.

Labordy PerkinElmer

Mae Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru yn gweithio gyda PerkinElmer ar sefydlu arbenigwyr yn y Labordy Goleudy newydd yng Nghasnewydd. 

Ym mis Ebrill, fel rhan o gydweithrediad rhwng Diwydiant Cymru, Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru a Llywodraeth Cymru, cyhoeddwyd galwad genedlaethol i ddiwydiant mewn ymateb i Covid-19. Penodwyd Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru gan Lywodraeth Cymru fel yr un pwynt cyswllt i dderbyn cynigion cymorth gan ddiwydiant. 

Canolbwyntiodd ein gwaith ar dri maes allweddol: dod o hyd i ofynion hanfodol, cyflenwadau profi Covid-19 ac atebion digidol. Dros y cyfnod hwn, cawsom dros 2,000 o ymholiadau gan ddiwydiant ac ers hynny rydym wedi gweithio gydag amrywiaeth o fusnesau, gan gynnwys cwmnïau rhyngwladol ar flaen y gad ym maes technoleg wyddonol fel Ortho Clinical Diagnostics a PerkinElmer, yn ogystal ag arwain busnesau gwyddorau bywyd Cymru, fel DTR Medical, Rocialle Healthcare, Huntleigh Healthcare a Williams Medical.

Rôl Cymru yn y strategaeth brofi genedlaethol

Buom yn gweithio gydag Ortho Clinical Diagnostics, darparwr atebion profion meddygol byd-eang, i gynhyrchu profion gwrthgyrff yn ei gyfleuster o'r radd flaenaf ym Mhencoed. Mae bellach yn un o dri chwmni ledled y byd i ddarparu prawf gwrthgyrff Covid-19 ar gyfer y DU. Mae'r profion a wnaed yng Nghymru, sy'n canfod gwrthgyrff o haint Covid-19 blaenorol a diweddar, yn cael eu cyflwyno ledled y DU fel rhan o'r strategaeth brofi genedlaethol.

Cynigiodd y gwneuthurwr rhyngwladol PerkinElmer hefyd becynnau profi ffynhonnell ac offer labordy cysylltiedig. Gyda chanolfannau yng Nghymru a'r DU, roedd PerkinElmer yn gallu gweithio gyda'u cwsmeriaid yn y DU i brynu dyfeisiau y gellid eu hail-brynu ar gyfer profion Covid-19. Ar hyn o bryd rydym yn cefnogi PerkinElmer i adeiladu tîm cryf o arbenigwyr yn Labordy Goleudy newydd Cymru yng Nghasnewydd.

Mae nodi cwmnïau a allai arloesi a gweithredu ar raddfa a chyflymder wedi bod yn allweddol, yn ogystal â sicrhau sicrwydd ansawdd i amddiffyn gweithwyr rheng flaen a chleifion. Mae hyn yn gofyn am wiriadau trylwyr i sicrhau bod manylebau cynnyrch cywir yn cael eu bodloni a bod cyflenwadau'n ddiogel ac wedi'u hardystio i'w defnyddio.

Mae Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru wedi gweithio gyda Phartneriaeth Cydwasanaethau GIG Cymru a'r Gwasanaeth Caffael Cenedlaethol i sicrhau bod cwmnïau'n gallu cael gafael ar y wybodaeth gywir i'w helpu i fodloni'r gofynion hyn.

Buom hefyd yn gweithio'n agos gyda'r Labordy Profi Deunyddiau Llawfeddygol (STML) - sy'n darparu gwasanaethau profi a thechnegol ar gyfer dyfeisiau meddygol a gyflenwir i GIG Cymru - i alluogi gwasanaethau caffael i brynu ar sail tystiolaeth.

Cwmniau o Gymru yn ymuno â'r frwydr yn erbyn Covid-19

Gyda'n cymorth ni, daeth Transcend Packaging yng Nghaerffili, sydd fel arfer yn cynhyrchu deunydd pacio cynaliadwy ar gyfer bwytai gwasanaeth cyflym, yn ardystiedig PPE i greu miliynau o amddifynwyr wyneb sydd bellach yn cael eu cyflenwi ledled y DU ac yn fyd-eang. Roeddem yn cefnogi Transcend i addasu cynhyrchiant a sicrhau bod eu crysau'n bodloni'r holl ofynion. Cynhyrchwyd dros dair miliwn o grysau, gyda thros 1.5 miliwn yn mynd yn uniongyrchol i gadwyn gyflenwi GIG Cymru, cynghorau, cartrefi gofal, manwerthwyr a ffatrïoedd.

Mae gweithio gyda chwmnïau fel y rhain wedi bod yn fraint. Mae'r busnesau hyn yn rhoi Cymru ar flaen y gad yn y sector gwyddorau bywyd; ysgogi arloesedd a datblygu cynnyrch mewn ymateb i'r heriau nad yw'r byd erioed wedi'u hwynebu o'r blaen.

Mae Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru wedi ymrwymo i gefnogi cyflymu a mabwysiadu arloesedd ar draws iechyd a gofal cymdeithasol y tu hwnt i'r pandemig. Byddwn yn parhau i weithio gyda chwmnïau gwyddorau bywyd i greu system gofal iechyd fwy gwydn a chadarn yng Nghymru a thu hwnt.

Hwb Gwyddorau Bywyd Cymru - Adroddiad effaith Covid-19

I gael gwybod mwy am effaith ein gwaith gyda busnesau Cymru yn ystod argyfwng Covid-19 darllenwch ein hadroddiad effaith isod: